Talasemi Nedir?

Talasemi; halk arasında Akdeniz Anemisi olarak bilinen hastalığın diğer adıdır. Ağır derecede kansızlığa neden olan ve genetik faktörlerle geçiş sağlayan son derece tehlikeli bir hastalıktır. Akdeniz Anemisi olarak adlandırılmasının sebebi genellikle Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde sık görülmesinden dolayıdır. Bu hastalığa yakalananların büyük çoğunluğunun kansızlık düzeyleri çok şiddetli olduğu için kan nakli olmadan hayatlarını devam ettirebilmeleri mümkün değildir. Talasemi; anne ve babadan çocuklara aktarılan genetik bir rahatsızlık olsa da tedavisi mümkün bir hastalıktır. Talasemi genel olarak; kırmızı kan hücreleri içinde yer alan hemoglobinin yapımı genlerin kontrolü altında olduğu için genetik bir eksiklik veya kusur sonucu hemoglobini oluşturan globin zincirlerinden birinin yapımında yetersizliğin veya bozukluğun oluşması neticesinde ortaya çıkmaktadır. Biri anneden diğeri babadan olmak üzere insanlarda bir özelliğe ait genlerden iki adet bulunmaktadır. Talasemi için anne ve babadan geçen globin geni normalse çocuk normal, biri değişikliğe uğramışsa çocuk taşıyıcı, ikisi de değişikliğe uğramışsa çocuk hasta olabilmektedir.

Talaseminin Çeşitleri

1- Talasemi Majör

Talaseminin en ağır bir biçimde seyreden tipidir. Bu talasemi türünde anne ve baba taşıyıcıdır ve çocuğa geçen iki globin genide genellikle kusurludur. Yeni doğan bebekler 6 aylık olduğunda şiddetli bir kansızlığın ortaya çıkmasıyla kendini göstermektedir. Bu hastalar yaşamları boyunca düzenli bir tedavi görmek zorundadırlar.

2- Talasemi İntermedia

Bu talasemi türü de orta ağır bir biçimde seyreden bir rahatsızlıktır. Ebeveynlerin ikisi de taşıyıcıdır, çocuğa geçen iki globin genide kusurlu olmasına rağmen talasemi majörden farklı olarak genlerdeki değişim daha hafif bir düzeyde seyretmektedir. Genellikle bu tip hastalar düzenli olarak kan nakline ihtiyaç duymazlar.

3- Talasemi Minör

Talasemi taşıyıcılığı olarak tabir edilmektedir. Bu hastaların hafif düzeyde kansızlık dışında sorunları olmamaktadır. Kanlarındaki hemoglobin değeri hafif düşüktür. Talasemi taşıyıcılarının büyük bir çoğunluğu bu hastalığı taşıdıklarını dahi bilmemektedirler.

4- Talasemi Minima

Sessiz taşıyıcı olarak bilinen bu talasemi türünde hafif kansızlık dışında bir şikayeti olmayan hastaların bulguları talasemi minördeki gibidir. Ancak yapılan testlerle tespitleri oldukça zordur. Bu tip hastalara tanı genellikle gen analizi ile konulabilmektedir.

Talaseminin Belirtileri

Talaseminin belirtileri; halsizlik, yüz kemiklerinde gözle görünür bir şekilde değişim ve gelişme geriliği, iştahsızlık, gözlerde sarılık, karaciğer ve dalakta büyüme, solgunluk ve karında şişlik gibi oluşan semptomlardır.

Talasemi hastalarının bağışıklık sistemi zayıf olduğu için bağışıklık sistemini güçlendirecek genellikle C vitamininden zengin besinleri çok sık tüketmeleri gerekmektedir. Ayrıca bu hastalarda demir eksikliği çok sık görüldüğü için vücutta demir mineralinin dengesini sağlayacak besinleri de tüketmeleri hayati bir önem arz etmektedir.