Faydası Saymakla Bitmeyen Bir Vitamin: A Vitamini

Vücudumuz; sağlıklı bir şekilde işlevlerini yerine getirebilmek ve metabolik olayları olağan bir şekilde sürdürebilmek için vitaminlere ihtiyaç duymaktadır. Vitaminler vücutta üretilemeyen ve besinler aracılığıyla vücuda alınan maddelerdir. Bu vitaminlerin en önemlilerinden biride A vitaminidir. En önemli vitaminlerden biri olmasının sebebi ise vücudumuzun genel işleyişinde ve vücuttaki temel işlevlerin yerine getirilmesinde önemli bir rol üstlenmesindendir.

A Vitamininin Tanımı

A vitamini yağda çözünebilen bir vitamin türüdür. Bağışıklık sistemini destekleyen bir antioksidan olmasının yanı sıra, genlerin hatasız bir şekilde kopyalanması ve korunmasına yardımcı olan en önemli faktördür. A vitamini bileşik bir besin grubu olduğu için vücuda hem hayvansal hem de bitkisel gıdalardan alınabilmektedir. Hayvansal gıdalardan temin edilen A vitamini retinoik asit bileşenleri formunda vücutta aktif bir şekilde olduğu gibi kullanılır. Bitkisel gıdalardan alınan A vitamini ise Provitamin A karotenleri formunda alınarak vücutta ihtiyaç halinde kullanılmaktadır. Vücudumuzda A vitamininin nerdeyse tamamına yakını karaciğerde depolanmaktadır.

A Vitamininin Vücuttaki Görevleri ve Faydaları

A vitamininin genel olarak vücutta birçok görevi ve vücuda saymakla bitmeyecek kadar faydası vardır. Bunlardan en önemlisi daha doğrusu en sık bilinen faydası; görsel pigmentlerin oluşumunda yer aldığı için göz sağlığında ve görme duyusu üzerinde büyük etkisi vardır. A vitamini açık, koyu ve bireysel renkleri ayırt edebilme yeteneğinin gelişimi ve devamlılığı için son derece elzem bir vitamindir. Bağışıklık sistemini destekleyen bir antioksidan olan A vitamini; vücudun metabolik olaylarına dahil olması sebebiyle, beyaz kan hücreleri olarak bilinen lökositlerin oluşumunu ve gelişimini desteklemektedir. Bu lökositler hastalığa neden olan her türlü organizmaya karşı vücudun savunma sistemini güçlendirdiği için bağışıklık sisteminin en etkili elemanlarındandır. Ayrıca bakterilerin ve virüslerin vücuda girmesini engellemek için A vitamini mukoza tabakasını güçlendirmektedir. A vitamini yağ ve protein metabolizması ve kemik büyümesinde etkili olduğu için büyümekte olan çocukların büyümelerinde ve gelişmelerinde önemli bir rol oynamaktadır. A vitamini retinoik asit sayesinde cildin ölü tabakalarının soyularak yeni cilt hücrelerinin üretimine ve gelişimine olanak sağlar. Ayrıca cilde nem sağlar ve ciltteki kırışıklıkları önleyerek hücre yaşlanmasına engel olur. Erkek ve Kadın üreme sağlığında önemli bir etkiye sahip olan A vitamini eksikliği durumunda kısırlığa neden olabilmektedir. A vitamini hamilelik esnasında hem anne hem de çocuğun sorunsuz gelişimi için son derece önemlidir. Vitaminin metabolik olaylar üzerindeki etkisi hayati önem taşıdığı için, A vitamini anne karnındaki embriyonun sinir, iskelet sistemi ve organların gelişmesinde ve büyümesinde önemli bir rol alır. Ayrıca bu vitaminin kan üretiminde ve diş gelişiminde görevleri ve faydaları bulunmaktadır.

A Vitamininin Eksikliği ve Fazlalığı

A vitamininin eksikliklerinden ve fazlalıklarından dolayı vücutta çeşitli semptomlar meydana gelebilmektedir. Öncelikle A vitamininin eksikliğinin nedenlerini mercek altına aldığımızda çeşitli sebeplerden dolayı olduğunu görürüz. Vücudumuzda bu vitaminin eksikliğinin nedenleri genellikle; karaciğer hastalıkları, bulaşıcı hastalıklar ve dengesiz beslenme olarak karşımıza çıkarlar. Bu nedenlerin A vitamini eksikliğinden dolayı vücutta sebep oldukları belirtiler ise; görme bozuklukları, kuru göz ve göz lekeleri, gece körlüğü, kısırlık, büyüme yetersizliği, saç dökülmesi, ciltte kuruluk ve nasır oluşumu, kuru deri tabakası, tükürük üretiminde azalma, diş etlerinde ve ağız mukozasında iltihaplanma, koku alma duyusunda azalma, tükenmişlik ve odaklanma eksikliği gibi belirtilerdir. A vitamininin fazlalığından dolayı vücutta oluşan semptomlar ise; uyku düzensizliği, sinir sistemi sorunları, iştah problemleri, şiddetli baş ağrısı, saç ve kaş dökülmesi, halsizlik, eklem ve kemik ağrıları, karaciğer büyümesi, mide bulantısı, dudak kuruması ve çatlaması, gibi rahatsızlıklardır.

A vitamininden zengin hayvansal besinler; karaciğer, somon, balık yağı, yumurta, süt, tereyağı, yoğurt ve ton balığı gibi besinlerdir.

A vitamininden zengin bitkisel besinler; havuç, ıspanak, mercimek, brokoli, patates, kırmızı biber, bezelye, domates, marul, portakal, şeftali, kavun, greyfurt, mango, kayısı ve karpuz gibi besinlerdir.